Η Γιαννιώτικη Μαντολινάτα το 1910, λίγα χρόνια πριν ελευθερωθούν τα Γιάννινα. Φωτογραφία του Γιώργου Πανταζίδη.
Η πόλη μας είχε παράδοση στις καντάδες με κιθάρες και χαβάγιες, που κυριαρχούσαν σε όλα τα γλέντια και τα κέντρα διασκέδασης μέχρι και τη δεκαετία τού 1950. Αντίθετα, μέσα στην πόλη δεν συνήθιζαν να διασκεδάζουν με κλαρίνα και δημοτικά τραγούδια. Έλεγαν μόνο μερικά δημώδη όπως το «Δόντια πυκνά και μαργαριταρένια», ενώ οι παλιότεροι αγαπούσαν και τους αμανέδες γιατί τους θύμιζαν τα νιάτα τους, στα χρόνια της τουρκοκρατίας.
Κέντρα διασκέδασης με ζωντανό πρόγραμμα, που άφησαν εποχή από το 1920 μέχρι και τη δεκαετία του 1960, ήταν ο «Κουραμπάς» του Σπύρου Παπασπύρου με τον καταπράσινο κήπο εκεί που μετά έγινε το Ξενία, το «Μαλάμειο» στον χώρο της μετέπειτα Νομαρχίας, ο Μαλάμος δίπλα στον κινηματογράφο «Έσπερος», το ζυθεστιατόριο «Κωνσταντινούπολις» στο ξενοδοχείο «Αβέρωφ», η «Τριάνα» και η «Μάντρα του Αλέξη» στο τέρμα της ΚΑ’ Φεβρουαρίου, ο Μακρής στο Μώλο, το «Άλσος», η «Ταβέρνα του Πάνου» στη γωνία Μιχαήλ Αγγέλου και Χαριλάου Τρικούπη, ο «Κήπος του Αλλάχ» και ο «Σκορπιός» στη Μεγάλου Αλεξάνδρου, τα «Καλαμάκια» στη Δομπόλη, ο Μπόγκας στα Ζευγάρια και αργότερα το CAN CAN στην Πυρσινέλλα, ο «Μπαρμπα-Θωμάς» στο τέρμα Δωδώνης και άλλα.
Στη «Μάντρα του Αλέξη», ταβέρνα-μουσικοχορευτικό κέντρο του Αλέξη Αναστασίου, τραγουδούσαν και έπαιζαν χαβάγιες οι Γιαννιώτες δημοτικοί υπάλληλοι Κώστας Τσοπουλάκος και Γιώργος Σκριβάνος, ενώ στο πρόγραμμα συμμετείχαν συχνά μεγάλα ονόματα του τραγουδιού και ορχήστρες από την Αθήνα και την Κέρκυρα. Η καλοκαιρινή πίστα ήταν εντυπωσιακή, με ένα πολύχρωμο συντριβάνι στο κέντρο και τραπεζοκαθίσματα για 1200 άτομα. Χαβάγια και κιθάρα στη «Μάντρα του Αλέξη» και σε άλλα κέντρα του ’40 και του ’50 έπαιζε και ο Γιαννιώτης συνθέτης και στιχουργός Λάκης Κέκεσης, ο δημιουργός τραγουδιών που έγιναν μεγάλες επιτυχίες.
Στα νυχτερινά κέντρα της πόλης μας τραγούδησαν κατά καιρούς οι Φώτης Πολυμέρης, Μανώλης Χιώτης, Μαίρη Λίντα, Σοφία Βέμπο, Καίτη Μπελίντα, Μάγια Μελάγια, Μπέμπα Μπλανς, Λάουρα, Σπύρος Ζαγοραίος, Σώτος Παναγόπουλος, Τώνης Μαρούδας, Τζίμης Μακούλης, Γιώργος Ζαμπέτας, Δάκης, Αδελφές Μπρόγερ. Στην «Τριάνα» του Πάνου Τσίτου άρχισε την καλλιτεχνική καριέρα του ο Στέλιος Καζαντζίδης, στις αρχές του ’50 που ήταν φαντάρος στα Γιάννινα.
ΘΩΜΑΣ ΝΟΥΣΙΑΣ
