Του Θωμά Νούσια
Εθνική επέτειος με αλήθειες ή με παραμύθια της Χαλιμάς; Με ανάλυση ιστορικών γεγονότων ή με φανφάρες και ταρατατζούμ;
Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Στη δεκαετία του 1820 συναντούμε όλα όσα μας ταλανίζουν διαχρονικά. Απελευθερωτικοί αγώνες αλλά και εμφύλιοι. Πατριώτες αλλά και εθνικοπαράφρονες που προκαλούν εθνικές συμφορές. Ξένες παρεμβάσεις, δάνεια και μνημόνια, διαφθορά και πελατειακό κράτος. Μέχρι σκάνδαλο με μίζες στην προμήθεια φρεγατών είχαμε το 1824 στο νεοσύστατο ελληνικό κράτος!
Η ιστορία διδάσκει αλλά οι Έλληνες στην ιστορία είμαστε μετεξεταστέοι. Για τον Διονύσιο Σολωμό, εθνικό είναι το αληθές. Για την πλειονότητα των Νεοελλήνων, εθνικό είναι ό,τι μας συμφέρει. Παράδειγμα: «Το ’21 οι Έλληνες πήραν τα όπλα με την ευλογία της Εκκλησίας, αγωνίστηκαν ενωμένοι και έδιωξαν τους Τούρκους». Τρία ιστορικά ψεύδη μέσα σε λίγες λέξεις.
Πολλοί ιεράρχες, σε αντίθεση με τους απλούς παπάδες, κάθε άλλο παρά με καλό μάτι έβλεπαν τον ξεσηκωμό. Δεν ήθελαν να χάσουν τα προνόμια που είχαν από τον σουλτάνο. Όπως και οι βολεμένοι, οι τσιφλικάδες, οι κοτζαμπάσηδες. Ούτε ενωμένοι αγωνίστηκαν οι Έλληνες ούτε κατάφεραν να αποτινάξουν την οθωμανοκρατία. Σφάζονταν μεταξύ τους και η επανάσταση απέτυχε. Διόλου απίθανο να ήμασταν ακόμα και σήμερα πολίτες της οθωμανικής αυτοκρατορίας, αν οι μεγάλες δυνάμεις δεν έστελναν, για τους δικούς τους λόγους, τους στόλους τους στην αποφασιστικής σημασίας ναυμαχία του Ναυαρίνου.
Ποτέ δεν μάθαμε στο σχολείο ποιοι πολέμησαν στην Επανάσταση και ποιοι Έλληνες πολέμησαν ΤΗΝ Επανάσταση. Ιστορία ίσον παπαγαλία. Ονόματα, ημερομηνίες, τοπωνύμια. Όχι αναζήτηση των «πώς» και των «γιατί». Την 25η Μαρτίου οι μαθητές την περιμένουν για έναν και μόνο λόγο: τη σχολική αργία. Όλα τα άλλα τα βρίσκουν από αφόρητα βαρετά έως αστεία. Με το δίκιο τους. Δεκάρικοι λόγοι (η επιτομή της κοινοτοπίας, της μεγαλοστομίας, του στόμφου, της πομφόλυγας), φουστανελάτα σκετσάκια με γιαταγάνια και ψεύτικες γενειάδες. Κι ας μη μιλήσουμε για τις παρελάσεις.
Πέρυσι γιορτάσαμε τα διακόσια χρόνια ανεξαρτησίας. Ήταν ευκαιρία να εμβαθύνουμε στα γεγονότα, να κάνουμε απολογισμό και να μάθουμε από τα λάθη μας. Αντ’ αυτού, επιδοθήκαμε σε πολυδάπανες καρακιτσάτες φιέστες με Γιάννες – Μπουμπουλίνες, τσαντάκια-τσολιαδάκια, παππούδες με περικεφαλαίες και τσαρούχια. Στην παρακμιακή εποχή μας, μαζί με την παιδεία και την αισθητική, χάσαμε και την αίσθηση του γελοίου.
Έγινε κι ένα επιστημονικό συνέδριο για την εποχή του Αλή Πασά και χάλασαν τον κόσμο οι απανταχού Ελληναράδες. Ξεσηκώθηκαν και άρχισαν να φωνάζουν ότι στα Γιάννινα κάνουμε μνημόσυνο του τυράννου και σφαγέα! Αυτό κατάλαβαν. Ότι τελέσαμε τρισάγιο στον τάφο του Αλή και μοιράσαμε κόλλυβα. Λες ότι στα Γιάννινα ήκμασαν τότε τα γράμματα, οι τέχνες, το εμπόριο, και μελετάς τους παράγοντες που συνέβαλαν; Είσαι πράκτορας του Ερντογάν!
Λαός ανιστόρητος και απαίδευτος. Πώς να μη πέφτουμε διαρκώς στα ίδια λάθη; Ο ορισμός της παράνοιας, ως γνωστόν, είναι να επαναλαμβάνεις τα ίδια πράγματα και να περιμένεις διαφορετικά αποτελέσματα.
