Οι Γιαννιώτες τα έλεγαν παϊτόνια, αμάξια ή μόνιππα και μέχρι πριν 55-60 χρόνια ήταν τα ταξί τους. Ακόμα κι όταν ήρθαν τα αυτοκίνητα ταξί και έγινε η πρώτη πιάτσα στο Ρολόι, πολλοί συνέχισαν να προτιμούν τα παϊτόνια. Τις «κούρσες» τις θεωρούσαν πολυτέλεια: «Αυτός μεγαλοπιάνεται, νοίκιασε κούρσα!».
Τους αμαξάδες στα Γιάννινα τους ήξεραν όλοι με τα μικρά τους ονόματα. Τους καλούσαν για να μεταφέρουν τις αποσκευές μέχρι το ΚΤΕΛ όταν ταξίδευαν, να πάνε τους αρρώστους σε γιατρούς και νοσοκομεία (το ΕΚΑΒ ήταν άγνωστο), να κάνουν τη βόλτα τους στην παραλίμνιο ή να πάνε στα πανηγύρια των γύρω χωριών. Για μεταφορές εμπορευμάτων υπήρχαν τα κάρα, οι χαμάλες και οι σούστες.
Με άμαξες που τις έσερναν άλογα γίνονταν μέχρι περίπου το 1915 και τα ταξίδια προς Αθήνα. Έφταναν με αυτά μέχρι την Πρέβεζα και συνέχιζαν με καράβι έως τον Πειραιά.
Στην ανηφόρα της Κανέτας τα άλογα ζορίζονταν πολύ. Για να μειώσουν το φορτίο τους, οι επιβάτες κατέβαιναν από την άμαξα και έβγαζαν την ανηφόρα με τα πόδια. Μας τα περιέγραφε ο παππούς μου Θωμάς Νούσιας, που μαζί με τον αδερφό του Θόδωρο είχε επιχείρηση μεταφορών με άμαξες και αργότερα με τα πρώτα στην Ήπειρο αυτοκίνητα.
Στη φωτογραφία, η πιάτσα των παϊτονιών στην πλατεία το 1953. Ήταν στο χώρο πίσω από το ξενοδοχείο «Αβέρωφ», εκεί που τώρα βγάζει τραπέζια το «Διεθνές».
