Του Θωμά Νούσια
Για την πανδημία παίρνουμε μέτρα (ή λέμε ότι παίρνουμε). Μπροστά σε άλλες μάστιγες, που στέλνουν χιλιάδες ανθρώπους εν τόπω χλοερώ, κλείνουμε τα μάτια και σταυρώνουμε τα χέρια. Παράδειγμα, η αιθαλομίχλη. Πόλεις και χωριά γίνονται κάθε χειμώνα θάλαμοι αερίων, εδώ στα Γιάννινα όμως είμαστε πρωταθλητές: τα αιωρούμενα μικροσωματίδια-δολοφόνοι αυτές τις μέρες είναι έως και υπερδιπλάσια από το όριο. Και ουδείς ανησυχεί, ουδείς ασχολείται. Εισπνέουμε αέρα Πεκίνου κι όλοι κάνουν τον Κινέζο.
Κανένας δεν ψάχνει το πώς, το γιατί, τις λύσεις. Η αιθαλομίχλη δεν είναι θεομηνία σαν τους σεισμούς για να τη δεχόμαστε μοιρολατρικά. Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας το κακό άρχισε πριν δέκα χρόνια με τον διπλασιασμό του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης, που είχε ως αποτέλεσμα την εκτίναξη της τιμής του. Ο κόσμος αναγκάστηκε έτσι να στραφεί στα ξύλα και τα πέλλετ, η ατμοσφαιρική ρύπανση χτύπησε κόκκινο και τα δημόσια έσοδα από τον φόρο έπεσαν κάθετα μαζί με την κατανάλωση.
Όταν μια απόφαση αποδεικνύεται καταστροφική, την παίρνεις πίσω. Αυτό λέει η κοινή λογική. Οι κυβερνήσεις μας, αντίθετα, επιμένουν πεισματικά στο ολέθριο για την υγεία και την οικονομία μέτρο. Δεν χρειάζεται να ανακαλύψουμε την πυρίτιδα, το ίδιο πρόβλημα είχαν κι αλλού. Δέκα χιλιάδες νεκροί σε πέντε μέρες στο Λονδίνο το 1952 από τον καπνό των τζακιών. Απαγόρευσαν τα καυσόξυλα και η ατμόσφαιρα καθάρισε. Δεν έκρυψαν τα σκουπίδια κάτω από το χαλί.
Ευτυχώς εδώ στα Γιάννινα οι άρχοντές μας έχουν ευαίσθητα αντανακλαστικά και αντιδρούν άμεσα: Όταν το θερμόμετρο δείχνει κάτω από το μηδέν, τα τζάκια, οι σόμπες και οι καυστήρες ξύλων κάνουν υπερωρίες και η ατμόσφαιρα γίνεται αποπνικτική, απευθύνουν… έκκληση για περιορισμό της χρήσης τους! «Έχει παγωνιά; Μείνε χωρίς θέρμανση! Κάνει ζέστη; Άναψε ελεύθερα!». Μεγαλοφυές! Στα γιορταστικά τριήμερα, βέβαια, θυμούνται ότι η σιωπή είναι χρυσός (κυριολεκτικά) και αποφεύγουν τις ανακοινώσεις: «Βγάλτε το σκασμό! Μη μιλήσει κανένας για αιθαλομίχλη γιατί περιμένουμε τουρίστες!». Αυτές είναι λύσεις!
Μόνο αυτό; Πετάνε πομφόλυγες περί σύγχρονης πόλης και ποιότητας ζωής, ενώ κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για το αντίθετο. Χάνουμε τη μισή μας μέρα σε μποτιλιαρισμένους δρόμους όπως η Δωδώνης και η Δομπόλη, και ο δήμαρχος θέλει να φτιάξει Δημαρχείο στη Δομπόλη! Να διαιωνίσει την παραμονή όλων των υπηρεσιών δήμου, περιφέρειας και υπουργείων μέσα στο κέντρο, ακυρώνοντας το Ρυθμιστικό Σχέδιο που προβλέπει μεταφορά τους εκτός αστικού ιστού. Με ό,τι σημαίνει αυτό για την ατμόσφαιρα, το κυκλοφοριακό, την ποιότητα ζωής. Μπήκαμε στο 2022 και κάποιοι ζουν ακόμα στον μεσοπόλεμο, τότε που κάθε φιλόδοξος δήμαρχος είχε ένα όνειρο: να χτίσει δημαρχείο και διοικητήριο στην πλατεία και να γράψει το όνομά του στο μάρμαρο με χρυσά γράμματα!
Φιλότιμες προσπάθειες να επιβαρύνουν όσο μπορούν την ατμόσφαιρα του λεκανοπεδίου καταβάλλουν κι άλλοι. Βλέπουμε έτσι σε πυκνοκατοικημένες πια περιοχές όπως η Πεδινή, τεράστιες καμινάδες εργοστασίων να γεμίζουν τον ουρανό με πυκνό μαύρο καπνό και τους υπευθύνους να σφυρίζουν αδιάφορα. Ρωτάω και ξαναρωτάω περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους, συμπολίτευσης και αντιπολίτευσης, και αλλάζουν αμέσως κουβέντα. Άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε.
Σήμερα το Facebook μού θύμισε ένα σχόλιο που έγραψα πριν τέσσερα χρόνια για τη μάστιγα της αιθαλομίχλης, με τίτλο «Η ομίχλη που σκοτώνει». Άλλαξε κάτι από τότε; Όχι πάντως τα αποτελέσματα των μετρήσεων των μικροσωματίδιων-δολοφόνων, που εξακολουθούν να σκοτώνουν: καρδιαγγειακά, καρκίνοι, αναπνευστικά. Το τσιγάρο βλάπτει και καλά κάνουμε και το πολεμάμε, με τον καπνό των φουγάρων που μας πνίγει δεν τρέχει τίποτα! Η ομίχλη που σκοτώνει και η αδιαφορία που μας στέλνει αδιάβαστους.
